Bevoegd versus bekwaam en het Zwaard van Damocles, deel 6 (slot)

Dinsdag 6 juni 2017 (44)

Het onderwijs kent de volgende salarisschalen: LA, LB, LC en LD. Iemand die van de Pedagogische Academie/PABO afkomt, krijgt een salaris in de laagste schaal: LA. Door veel ‘studenten’ aan de Hoge Scholen en Universiteiten wordt de PABO denigrerend de Knip-en-plakacademie genoemd. Een volkomen misplaatst gevoel van grootheidswaan. Ik weet wat ik allemaal heb moeten bestuderen op het gebied van algemene psychologie, ontwikkelingspsychologie, sociale psychologie, filosofie, maatschappijleer, kunstgeschiedenis algemene didactiek en over vakdidactiek van rekenen, lezen, spelling, aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, natuurkunde, rekenen, tekenen, handvaardigheid, gymnastiek en textiele werkvormen. Ik weet wat ik heb moeten lezen op het gebied van Nederlandse literatuur en wereldliteratuur. Ik weet dat ik mijn acht scripties heb moeten verdedigen tijdens een mondeling examen en dat ik diverse CSE’s heb gemaakt. Knip-en-plakacademie: mijn reet. Degenen die nu van de PABO komen mogen lesgeven aan één van de zwaarste vormen van onderwijs: de praktijkschool. Uiteraard ook aan de basisschoolleerling.

Ik hoor veel collega’s klagen over de werkdruk in het VO. Ja, die is best hoog, dat spreek ik niet tegen. Maar onze werkdruk kent pieken. Op een basisschool heb je in de gemiddelde klas te maken met een stuk of acht (!) verschillende niveaus (leve Weer Samen Naar School) en geef je een stuk of twaalf vakken. Aan het eind van de dag mag je het werk nakijken, de lessen voor de volgende dag voorbereiden, de leerlingendossiers bijwerken, want dat moet van de inspectie. Ik heb in die acht jaar basisschool heel wat dossiers bijgewerkt waar op onze scholengemeenschap nog nooit een hond in heeft gekeken. Ik vergeet nog wat: minstens één maal per week vergaderen (algemene teamvergadering, bouwvergadering, overleg met IB, paralleloverleg, Sinterklaas-, Kerst-, carnavals-, Pasen-, kinderboekenweek-, Kampweek- en weet ik veel wat voor werkgroepvergaderingen er nog meer zijn). Onze collega’s uit het basisonderwijs zullen deze lijst ongetwijfeld met nog méér punten kunnen aanvullen.

Geloof me; de gemiddelde VO-docent houdt het geen week vol voor een basisschoolklas, laat staan op het VSO, waar de leerlingen allemaal een speciale aanpak en aangepaste didactiek nodig hebben. Dat doen deze mensen voor een LA-salaris en als ze vóór de HOS-nota zijn begonnen, zoals ik, met LB.

“Ja, ik ga me daar moeite doen om te differentiëren.” Herken je de uitspraak?

Het werk in moeilijkheidsgraad, zoals ik het de afgelopen jaren heb ervaren, van moeilijk naar minder moeilijk, wat betreft werkdruk en psychische belasting:

Basisschool in Rotterdam-West

BO MLK

VSO MLK (Praktijkschool)

Mythylschool (VO-afdeling)

BO LOM

VSO LOM

Jenaplan Basisschool

Basisschool

IVO-MAVO (tegenwoordig VMBO-T met LWOO)

KMBO

MAVO / HAVO (onderbouw)

HAVO (bovenbouw – rekenen)

VWO (onderbouw)

Dit is een greep uit de vormen van onderwijs waaraan ik les heb gegeven. Misschien ben ik iets vergeten. De mensen met een PABO-diploma mogen les geven aan de eerste acht vormen van onderwijs (uitgezonderd nr. 4) en worden daarvoor maandelijks beledigd met een LA-salaris. Ga dáár maar eens aan staan met je Eerste Graad. Stop met zeuren over de werkdruk. Vorige week hoorde ik een zeer gewaardeerd collega zeggen: “Niet klagen, maar dragen.”

Dat vind ik een hele goede en als het over de werkdruk gaat: ik wil NOOIT meer terug naar het basisonderwijs. Maar wie weet; misschien word ik daar ooit toe verplicht, want ik ben niet slim genoeg voor wat ik nu doe. Is dit nou ironie of sarcasme? Je hoeft geen antwoord te geven. Ik kom niet uit een ei. Het was een retorische vraag.

Ik kan over elk deel van de serie Bevoegd versus bekwaam en het Zwaard van Damocles véél meer schrijven, maar dat moet dan maar wachten totdat ik aan mijn Memoires toe ben.

Tot slot wil ik zeggen: ik hoop dat ik wat mensen aan het denken heb gezet.